Iddew tragwyddol

Iddew tragwyddol

Gertrud Kolmar (1894-1943)

‘Ewige Jude’ (20 Medi 1933)

cyfieithwyd gan Mary Burdett-Jones

Cluda f’esgidiau
lwch mil o strydoedd.
Dim gorffwys, dim gorffwys;
llusga fy ngham blin ymhellach fyth.

Yn erbyn y waliau
ni saif y fainc mwyach,
ymbalfalaf gyda bysedd ffôl
o gwmpas muriau fy nychweliad.

Cerrig milltir
y medr fy ffon weithiau bwyso yn eu herbyn.
Och, wylaf, och, wylaf
gan fy mod yn hen, hen ddyn.

F’asennau
caled ac amlwg, eisoes fel esgyrn meirwon –
y gwefusau crwn, llawn gwaed
sy’n poeri yn wyneb yr ymbiliwr!

Helwch y cŵn arno!
Does neb i trwsio’r rhwyg yn fy nghafftan.
Nid yw fy llygaid ond yn geudyllau lludw
y diffodda gwreichionyn coch pŵl ynddynt.

O’r astell y cymer dyn
grwstyn na fyddai neb arall yn ei fwyta.
A diolchaf a diolchaf
am y gallu i lowcio llwydni.

Ymlusgaf heibio
lleisiau dynol sydd yn fy sarhau.
Och, yr arwydd, yr arwydd melyn
y gwnïa eu golwg ar fy ngharpiau.

A yw fy nhalcen
wedi’i halogi gan ysgrifen ryfedd,
mor ddryslyd, mor flêr
nad yw mwyach yn cyfleu’r arwydd?

Rhaid bod
fy holl bechodau wedi’u hysgrifennu arno
gyda’r enwau a’r rhesymau;
gwelant hwy; nid fedraf mo’u gweld fy hun.

Galwch y cŵn.
Och, rwy’n hen, hen ddyn . . .
Curwch y clwyfau yn dragwyddol,
clwyfau angheuol un na fedr farw!

© hawlfraint y cyfieithiad Mary Burdett-Jones 2025